ความโหยหาสิ่งเดิมทำให้เลือกใช้เวลาวันหยุด ณ ที่เดิมซ้ำๆ
พัฒนา ราชวงศ์ อาศรมภูมิวิทยาศาสตร์
สาขาวิชาภูมิศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร
ในโลกที่ตึงเครียดมากขึ้นเรื่อยๆ นักเดินทางหลายคนกลับรู้สึกสบายใจกับสิ่งที่ซ้ำซากจำเจ เช่น การกลับไปเมืองเล่นสกี ชานเมืองริมทะเล และคาเฟ่สุดโปรดแห่งเดิมทุกปี ผู้เชี่ยวชาญกล่าวว่าเสน่ห์ของมันลึกซึ้งยิ่งกว่าความคิดถึง
ตลอด 15 ปีที่ผ่านมา ช่างภาพ Jason Greene และครอบครัวของเขา เดินทางจากนิวยอร์กซิตี้ ขึ้นเหนือไปยังมงต์ทรอมบลองต์ในควิเบก เพื่อใช้เวลาหนึ่งสัปดาห์ในฤดูหนาวท่ามกลางหิมะ “เรามีประเพณีที่ว่าในวันแรก เราจะกินน้ำเชื่อมเมเปิลเสียบไม้ ไปเล่นสเก็ตน้ำแข็ง แล้วแวะร้านขนมท้องถิ่น” เขากล่าวว่าเมืองตากอากาศสัญชาติแคนาดา-ฝรั่งเศสแห่งนี้ “อยู่ในความทรงจำของเราเป็นพิเศษ เพราะเป็นที่ที่เราทุกคนได้เรียนรู้การเล่นสกีและสโนว์บอร์ด”
สำหรับนักเดินทางหลายคน ความแปลกใหม่คือหัวใจสำคัญ การได้ไปเยือนจุดหมายใหม่ๆ และไล่ตามความรู้สึกใหม่ๆ แต่นักเดินทางจำนวนมากขึ้นเรื่อยๆ เช่น Green และลูกๆ ทั้งสี่ของเขา กลับทำตรงกันข้าม นั่นคือการกลับไปยังสถานที่เดิมทุกปี พวกเขาจองห้องพักเดิม รับประทานอาหารเดิม และเดินบนถนนเดิม เพื่อแสวงหาความอบอุ่นจากสิ่งที่คุ้นเคย มากกว่าความตื่นเต้นจากการค้นพบ
“สำหรับหลายๆ คน การได้กลับไปยังสิ่งที่คุ้นเคยทำให้รู้สึกปลอดภัย” Charlotte Russell นักจิตวิทยาคลินิกและผู้ก่อตั้ง The Travel Psychologist กล่าว “เรารู้ว่าจะคาดหวังอะไร อะไรที่เหมาะกับเรา... และ [เรา] มีโอกาสน้อยลงที่จะเผชิญกับความท้าทายที่ไม่คาดคิด”
เธอเสริมว่าพฤติกรรมแบบนี้มักดึงดูดคนที่กำลังยุ่งกับชีวิตประจำวัน ซึ่งเป็นเหตุผลว่าทำไมการได้ไปเที่ยวแบบเดิมๆ ซ้ำแล้วซ้ำเล่าจึงให้ความรู้สึกผ่อนคลายได้มาก
ความรู้สึกผ่อนคลายที่หาที่เปรียบไม่ได้นี้เองที่ดึงฉันกลับมาที่เมืองลิมา ประเทศเปรู เมื่อเดือนพฤษภาคมที่ผ่านมา ตรงกับหนึ่งปีหลังจากที่ไปเยือนครั้งแรก ตอนที่กำลังเขียนหนังสือท่องเที่ยวเรื่อง Street Cats & Where to Find Them โดยเข้าพักที่โรงแรมเดิม กินแซนด์วิชที่ร้านกาแฟเดิม เดินถนนเดิม และปล่อยให้แมวหลายตัวมานอนบนตัก มันทำให้รู้สึกอิ่มเอมกับความสุขที่ทำให้ประหลาดใจตั้งแต่ครั้งแรก
Rebecca Tiger ศาสตราจารย์ด้านสังคมวิทยา กลับมาเอเธนส์แปดครั้งแล้ว และกำหนดการเดินทางครั้งที่เก้าในเดือนนี้ ด้วยเหตุผลเดียวกัน “ฉันพักที่ปังราติเสมอ เพราะฉันชอบร้านกาแฟและแมวในย่านนี้” เธอบอกฉัน “ตอนนี้ฉันมีคนท้องถิ่นที่ฉันยังติดต่อด้วยเสมอเมื่ออยู่ไกลบ้าน และเข้าสังคมด้วยเมื่อฉันกลับมา” เธอซาบซึ้งกับความคุ้นเคยที่เธอสั่งสมมาตลอด แต่ก็ไม่รู้สึกเบื่อหน่ายเพราะความหลากหลายของประสบการณ์ที่นำเสนอ
ข้อมูลใหม่แสดงให้เห็นว่าการเดินทางซ้ำเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว โดยครอบครัวต่างๆ วางแผนที่จะกลับไปเยี่ยมชมสถานที่ที่เกี่ยวข้องกับความทรงจำในวัยเด็กอีกครั้ง (Credit: Edouard Taufenbach Bastien Pourtout/ Getty Images)
ข้อมูลสะท้อนให้เห็นถึงการเปลี่ยนแปลงที่ขับเคลื่อนด้วยความโหยหานี้ จากรายงาน Where to Next? ของ Priceline ในปี 2026 พบว่านักเดินทาง 73% ที่ตอบแบบสำรวจกล่าวว่าพวกเขารู้สึกดึงดูดกลับไปยังสถานที่และประสบการณ์ที่หล่อหลอมพวกเขา ตั้งแต่ชายหาดสำหรับครอบครัวไปจนถึงสวนสนุก รายงานการเดินทางทั่วโลกฉบับล่าสุดของ Hilton สะท้อนถึงแนวโน้มนี้ โดยนักเดินทาง 58% ที่มีลูกวางแผนที่จะกลับไปเยี่ยมชมจุดหมายปลายทางในวัยเด็กของตนเอง ขณะที่นักเดินทางชาวบราซิล 52% กลับไปยังจุดหมายปลายทางเดิมทุกปี
ความโหยหาและความสะดวกสบาย (nostalgia and comfort) คือ สิ่งที่ช่วยให้ Greene และครอบครัว "ทิ้งความเครียดของชีวิตไว้เบื้องหลังและผ่อนคลายในสถานที่โปรดของเรา" ไม่ใช่แค่นิสัยดื่มน้ำเชื่อมเมเปิลเท่านั้นที่ทำซ้ำบนภูเขา ตารางเวลาประจำวันของพวกเขาใน Mont Tremblant ก็ถูกทำซ้ำทุกปีเช่นกัน เช่น "เล่นสกีและสโนว์บอร์ดสามวันติดต่อกัน จากนั้นก็หยุดพักหนึ่งวันเพื่อเล่นเลื่อนสุนัข นั่งรถม้า หรือทำกิจกรรมฤดูหนาวอื่นๆ" เมื่อชีวิตกลายเป็นเรื่องท้าทาย การรอคอยการเดินทางในฤดูหนาวและความสุขที่พวกเขารู้สึกร่วมกันที่นั่นเป็นสิ่งที่ช่วยให้พวกเขาผ่านมันไปได้
Russell กล่าวว่าจากมุมมองทางประสาทวิทยา “วงจรรางวัลในสมองของเราอาจตอบสนองได้น้อยลงเมื่อเราปรับตัวให้ชินกับการกลับไปสถานที่เดิม” แต่เธอเสริมว่า การกลับไปที่นั่นอีกครั้งยังคงมีประโยชน์ต่อสุขภาพ โดยตั้งข้อสังเกตว่าการไปยังสถานที่ที่เกี่ยวข้องกับความสนุกสนานมักจะผ่อนคลายมากกว่า เพราะเรา “ยังคงห่างไกลจากสัญญาณที่เราเชื่อมโยงกับความเครียด”
Green กล่าวว่าครอบครัวของเขาไม่ได้รู้สึกตื่นเต้นน้อยลงเลยจากการทำกิจกรรมเดิมๆ ตามลำดับเดิมๆ ทุกปี ถึงอย่างนั้น ฉันและไทเกอร์ก็พยายามเพิ่มความแปลกใหม่ให้กับวันหยุดและกิจวัตรประจำวันที่คุ้นเคยของเรา
หลายชั่วอายุคน ครอบครัวต่างกลับมาที่เมืองชายฝั่งเจอร์ซีย์ ชายหาด และบ้านเช่าแห่งเดิมทุกฤดูร้อน (Credit: Edouard Taufenbach Bastien Pourtout/ Getty Images)
ทุกครั้งที่ผมไปเยือนอังกฤษ ซึ่งผมพยายามไปสักสองสามครั้งต่อปี ผมไม่ได้ไปเพื่อสัมผัสประสบการณ์ใหม่ๆ แต่เพื่อไปสนามฟุตบอล การแสดงละคร และเส้นทางเดินป่า หากผมพักแค่ที่แวนด์สเวิร์ธและดูการแข่งขันที่เครเวนคอตเทจ วันหยุดของผมคงจะน่าเบื่ออย่างรวดเร็ว แต่ผมจะเดินทางไปทั่วประเทศ กินอาหารในร้านอาหารต่างๆ และปล่อยให้ความอยากรู้อยากเห็นนำทางผมไปสู่การผจญภัยใหม่ๆ รัสเซลล์กล่าวว่า การผสมผสานนี้ช่วยจุดประกายแห่งการสำรวจให้คงอยู่ ในขณะเดียวกันก็ให้ความรู้สึกสบายใจ ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญเพราะเธอบอกว่า "มีจุดหนึ่งที่การกลับไปเยี่ยมชมสถานที่เดิมซ้ำๆ จะกลายเป็นปัญหา ถ้าเรากลับไปสถานที่เดิมซ้ำๆ บ่อยเกินไปและเกิน 'ความอยาก' ของเราไป นั่นเรียกว่าการปรับตัวแบบเฮโดนิก (hedonic adaptation) คือการปรับตัวให้เข้ากับสิ่งที่น่าพึงพอใจและกลับสู่พื้นฐานทางอารมณ์เดิม"
ที่มา - Jeff Bogle (2025). The case for taking the same holiday again and again. BBC Online. December 3.
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น